W ostatnich badaniach naukowych pojawiły się istotne informacje dotyczące stosowania denosumabu w leczeniu cherubizmu, rzadkiej autosomalnie dominującej dysplazji kostnej. Badanie to dostarcza nowych dowodów na skuteczność i bezpieczeństwo stosowania denosumabu w niższej dawce u dorosłych pacjentów z cherubizmem, co może mieć istotne znaczenie w praktyce klinicznej. Dotychczasowe terapie, w tym chirurgiczne, często prowadziły do powikłań i nie zawsze przynosiły oczekiwane rezultaty. Niniejsze doniesienie ma na celu przedstawienie wyników badania, które wykazały korzystny wpływ denosumabu na pacjenta z cherubizmem, a także podkreślenie znaczenia tej substancji czynnej w terapii.
Co to jest cherubizm i jak wpływa na pacjentów?
Cherubizm to rzadkie schorzenie dysplastyczne, które charakteryzuje się obecnością fibro-osseous zmian w żuchwie i/lub szczęce. Zmiany te zwykle pojawiają się w wieku 2-7 lat, a ich progresja trwa do okresu dojrzewania, po którym następuje regresja. W przypadku niektórych pacjentów, takich jak ten opisany w badaniu, może wystąpić nawrót choroby w dorosłym życiu. Zmiany w cherubizmie mogą prowadzić do deformacji twarzy, bólu oraz innych problemów zdrowotnych, które znacząco wpływają na jakość życia pacjentów.
Opis przypadku pacjenta z cherubizmem
W badaniu przedstawiono przypadek 60-letniego mężczyzny z cherubizmem, u którego stwierdzono nową zmianę w lewej żuchwie o wymiarach 39 × 21 mm. Pacjent miał w przeszłości liczne operacje chirurgiczne związane z guzami w prawej szczęce i żuchwie, co skomplikowało jego stan zdrowia. Z powodu obaw związanych z dalszymi operacjami i ich wpływem na jego wygląd oraz jakość życia, pacjent został skierowany do endokrynologii w celu rozważenia terapii medycznej. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono nieznacznie podwyższone markery obrotu kostnego, a tomografia komputerowa wykazała osteopenię w odcinku lędźwiowym.
Wyniki leczenia denosumabem
Pacjent rozpoczął leczenie denosumabem w dawce 60 mg co 6 miesięcy. Już po miesiącu od pierwszej dawki zauważono poprawę w zakresie obrzęku żuchwy, bólu oraz parestezji. Po 6 miesiącach wykonano kontrolne badanie CT, które wykazało nieznaczne zmniejszenie rozmiaru zmiany, która wynosiła 36 × 18 mm. Po 30 miesiącach leczenia zmiana ta uległa dalszej redukcji, a pacjent nie zgłaszał żadnych poważnych działań niepożądanych związanych z denosumabem. Wartości biochemiczne markerów obrotu kostnego pozostały w normie, co sugeruje skuteczność terapii.
Znaczenie wyników badania
Wyniki tego badania są przełomowe, ponieważ po raz pierwszy wykazano skuteczność i bezpieczeństwo stosowania denosumabu w niskiej dawce u dorosłych pacjentów z cherubizmem. Dotychczas stosowane protokoły leczenia często wymagały wysokich dawek denosumabu, co wiązało się z ryzykiem działań niepożądanych, takich jak osteonekroza żuchwy czy nietypowe złamania. Niskodawkowy schemat leczenia, jak wykazano w tym badaniu, może być skuteczną alternatywą, szczególnie dla pacjentów z przeciwwskazaniami do operacji.
Dyskusja nad zastosowaniem denosumabu w terapii cherubizmu
Denosumab, będący przeciwciałem monoklonalnym anty-RANKL, działa poprzez hamowanie osteoklastogenezy, co jest szczególnie istotne w kontekście cherubizmu, gdzie nadmierna aktywność osteoklastów prowadzi do resorpcji kostnej. W badaniach in vitro wykazano, że komórki szpiku kostnego pacjentów z cherubizmem reagują na RANKL w sposób nadmierny, co prowadzi do powstawania dużych osteoklastów. Stosując denosumab, można skutecznie kontrolować rozwój zmian kostnych i poprawić jakość życia pacjentów.
Podsumowanie i przyszłe kierunki badań
Podsumowując, badanie to stanowi ważny krok w kierunku zrozumienia roli denosumabu w leczeniu cherubizmu u dorosłych. Wykazano, że niskodawkowy schemat leczenia jest skuteczny i bezpieczny, co otwiera nowe możliwości terapeutyczne dla pacjentów z tym schorzeniem. W przyszłości konieczne będą dalsze badania, aby określić optymalny czas trwania terapii oraz monitorować potencjalne ryzyko nawrotu choroby po zakończeniu leczenia.
Bibliografia
Le Minh V, Sim Felix, Varatharajah Kapilan, Goh Asher and Yates Christopher J. Successful treatment of adult cherubism with a 60 mg denosumab 6-monthly regimen. JBMR Plus , 9(2), 43-53. DOI: https://doi.org/10.1093/jbmrpl/ziae164.
